مقایسه مرحله بندی فیبروز کبدی با نشانگرهای بیوشیمیایی در مراجعین به بیمارستان لقمان حکیم و آیت ا.. طالقانی تهران، ۸۴-۸۰

سابقه و هدف: فیبروز کبدی نتیجه محتوم بیماری های مزمن کبدی می باشدکه سر انجام به سمت سیروز پیشرفت می کنند. ارزیابی حضور و شدت فیبروز کبدی در بیماران با بیماری مزمن کبدی اهمیت زیادی در تعیین استراتژی درمان، پاسخ به درمان، پروگنوز و ریسک فاکتورهای بالقوه جهت بروز عوارض بیماری دارد. تاکنون بیوپسی کبد بهترین روش ارزیابی فیبروز کبد شناخته شده است ولی از آن جایی که روشی تهاجمی همراه با عوارض زیادی برای بیمار است، محققان به دنبال جایگزینی مناسب برای آن هسـتند و یکی از جایگزین های پیشنهادی استفاده از مارکرهای بیوشیمایی و نیـز تعداد پلاکت ها است. هدف از انجام این تحقیـق، بررسی تـعدادی از عـوامل بالا است. مواد و روش ها: 130 بیمار شامل 94مرد (3/72%) و 36 زن (7/27%) که بیوپسی کبد شده بودند در یک مطالعه گذشته نگر مورد بررسی قرار گرفتند. داده های بیـماران با مراجعـه بـه پرونده پزشکی و باز بینی لام های پاتولوژی و گزارش آن ها جمع آوری شدند و به کمک نرم افزار آماری spss 11.5 مورد تجزیه و تحلیل و مقایسه قرار گرفتند. یافته ها: بررسی ارتباط سن با شدت فیبروز نشان داد که با افزایش سن به میزان شدت فیبروز اضافه می شود. در بررسی شیوع فیبروز در زنان و مردان تفاوت معنی داری بین دو جنس وجود نداشت. در مقایسه بین بیمارانی که فیبروز نداشتند و آن هایی که فیبروز داشتند مشخص گردید که نسبت ast به پلاکت به دلیل داشتن cut off point مشخص، مارکر مناسبی برای افتراق عدم حضور فیبروز از فیبروز متوسط و فیبروز شدید می باشد (39/0=cut off point با 7/0=ppv و 54/0= npv برای افتراق عدم حضور فیبروز از فیبروز متوسط و 25/0= cut off point با 76/0=ppv و 7/0=npv برای افتراق عدم حضور فیبروز از فیبروزهای شدید). در مقایسه بین سه گروه بیماران با فیبروز خفیف، متوسط و شدید به این نتیجه رسیدیم که پلاکت برای افتراق فیبروز خفیف از موارد متوسط فیبروز به دلیل داشتـن 158500=cut off point ، گزینـه مناسـبی است در حالی که برای افتراق فیبروز خفیف و شدید پلاکت و آلبومین، هر دو گزینـه های مناسبی هستنـد. در ایـن مطالعـه 6/3 = cut off pointبرای آلبومیـن و 15100= cut off point برای پلاکت به دست آمد. برای تفکیک فیبروز متوسط و شدید، نتوانستیم مارکر مناسبی بیابیم. نتیجه گیری: یافته ها در این مطالعه بیان گر آن بود که افزایش سن، ریسک فاکتوری برای شدت یافتن فیبروز می باشد. به منظور افتراق عـدم وجـود فیبروز از فیبروز متـوسط و افتـراق عـدم وجود فیبروز از فیبروز شدید نسبت ast به پلاکت دارای cut off point مناسبی است. پلاکت برای افتراق فیبروزهای خفیف از فیبروزهای متوسط و فیبروزهای خفیف از موارد شدید فیبروز مرز مشخصی دارد. علاوه بر آن آلبومین نیز برای افتراق فیبروز خفیف از شدید cut off point مناسبی دارد. از آن جا که هیچ کدام از این مارکرها توانایی افتراق همه مراحل فیبروز را از یکدیگر ندارند، نمی توان آن ها را به عنوان یک تست استاندارد معرفی نمود. یافتن تستی مناسب و استاندارد جهت جایگزین شدن بیوپسی نیاز به تلاش و بررسی های بیش تری دارد که امیدواریم در تحقیقات بعدی محقق شود.